Ülkemizin güneyinde yetişen kudret narı, kabakgillerden sarmaşık bir bitkidir. Acı kavun, papara, acayip elma olarak ta bilinmektedir. Ham hali yeşildir, kırışık salatalığa benzer. Olgunlaştıkça parlak turuncu rengini alır. İçinde kuru fasulyeye benzer kırmızı renkte çekirdekleri vardır ve zehirlidir. Sonbaharda eylül ekim gibi olgunlaşır. Pek bilinmeyen kudret narın faydaları kabızlıktan cilt yanıklarına kadar birçok alanda etkilidir.
Tadı acı olduğundan tek başına pek tüketilmese de diğer sebzelerde beraber yemek olarak, çorba ve bakliyat yemeklerine katılarak ya da dolma şeklinde yenmektedir. Türk mutfağında pek yer almaz ancak alternatif tıpta zeytinyağı veya bal ile karıştırılıp tedavi amaçlı kullanılmaktadır.
Yeni yeni göz önüne alınan kudret narının faydası yapılan çalışmalarda Obezite, Diyabet (şeker hastalığı) gibi hastalıklarda etkili olduğu ve bağışıklığı güçlendirdiği yönünde. Ayrıca kanserli hücrenin büyümesini engellediği görülmüş.
Kudret Narın Faydaları
- Sarı – turuncu meyve sebzelerin özelliği olan güçlü antioksidan etkiyi kudret narı da göstermektedir. Hücre hasarını önleme, serbest radikallerin vücuda zararı ve vücuttan uzaklaştırılmasında oldukça etkilidir.
- Özellikle bağışıklık sistemini güçlendirmek için, bağışıklık sistemi hastalıklarının tedavisinde kullanımı önerilir.
- Midede rahatsızlığa neden olan Helicobacter pylori bakterisinin üremesini önler ve aktivitesini azaltır.
- Diyabet tedavisinde destek amacıyla kullanılabilir. Yapılan bir çalışmada kudret narı ekstresi kullanan diyabet hastalarının tokluk şekerinin ve HbA1c değerinin yüksek oranda düştüğü görülmüştür.
- Mide ve bağırsak ülserlerinde yani mide ve bağırsaktaki yaraların iyileşmesini hızlandırır. Bu tedavi de balla karıştırılarak tüketilir. Ekstratını tüketmek daha etkili olabilmektedir.
- Kadın üreme yollarında oluşabilecek iltihap ve enfeksiyonu önler. Rahim ve vajina duvarında oluşmuş olan yaralarda zeytinyağında hazırlanmış hali sürülerek yara iyileştirici olarak kullanılmaktadır.
- Varis ve romatizma şikayetlerinde akşamdan ağrıyan bölgeye sürülüp bir bezle sarıldığında sabaha ağrınız geçmiş olacaktır.
- Vücuttaki yanık ve yara lekelerini gidermede kullanılır. Çekirdekleri çıkarılmış kudret narını ezip macun haline getirin ve cam bir kavanozda üzerine biraz saf zeytinyağı ekleyip yaklaşık 1 sene kadar yara ve yanık leke tedavisi için kullanabilirsiniz.
- Kan sulandırıcı etkisi vardır. Kalp damar ve yüksek tansiyona iyi gelse de özellikle regl öncesi, hamile ve emzirme döneminde kullanılması oldukça sakıncalıdır. Kan sulandırıcı ilaç kullananların da doktora sormadan tüketmemesi gerekir.
- A, E, C vitaminleri içerir. Cildi saçları nemlendirir. Egzama, sedef, gül hastalığı gibi cilt rahatsızlıklarında kullanılır.
- Kabızlık şikayetinde zeytinyağlı karışımı sabah aç karnına tüketilebilir.
- Astım, alerji, grip, nezle gibi durumlarda oluşan nefes darlığına iyi gelir, balgamı söktürür.
Kudret Narı Nasıl Kullanılır?
Ülkemizde yaygın olarak, kudret narının olgunlaşmış halinin, çekirdekleri iyice temizlendikten sonra, iyice parçalanıp cam kavanoza koyulur. Üzerine halis saf zeytinyağı doldurularak 6 ay kadar bekletilip kullanılır.
Veya aynı şekilde çekirdekleri temizlenmiş olan meyvesi çatalla ezilip püre haline getirildikten sonra 1 su bardağı kadar bal ile karıştırılır. 3 ay kadar bekletildikten sonra sabahları aç karnına 1 tatlı kaşığı yenir. Cilt sorunlarında cilde dışarıdan uygulanabilir.
Kudret Narının Zararları
- Kronik hastalığı olan ilaç tedavisi gören kişilerin kullanmadan evvel mutlaka doktora danışması gerekir.
- Tedavi amaçlı kullanıldığında tek başına yeterli gelmez ancak destek olur.
- Günde 1 tatlı kaşığından fazla tüketilmesi önerilmez. Aşırı kullanımı karaciğere zarar verir. Erkek ve kadınlarda kısırlık yapar.
- Kanamaya ve düşüğe sebep olabileceğinden üreme ile alakalı tedavi gören, regl, hamile ve emzirme dönemindeki kadınların ve kan sulandırıcı ilaç kullananların kesinlikle tüketmemesi gerekir.
- Ani şeker düşmesine neden olabilir. Kan şekeri sık sık düşen ya da insülin kullanan kişilerin dikkatli tüketmesi gerekir.
- Çekirdekleri zehirli olduğundan kesinlikle yenmemelidir.
Diyetisyen Fazile Yılmaz
