Kadınlarda daha fazla görülen varis hastalığı, toplardamarların şeklinin bozulmasıyla oluşur. Varis ve beslenme direkt ilişkili olmasa da varis etkilerini azaltmak yada yavaşlatmak konusunda yardımcı olur.
Varis Nedir?
Normalde düzgün yapıda olması gereken damar, kıvrımlaşıp balonlaşma gösterdiğinde damar içindeki kapakçıklar görevini yapamaz. Damar içinde akan kan, kalbin pompasıyla ileri gitmesi gerekirken, balonlaşan ve genişleyen damar nedeniyle kapakçıklardan kaçak oluşmaya başlar. Damar içinde biriken bu kan zaman içinde damarda balon oluşturarak ağrı yapmaya başlar. Bozulan bu damar şeklinin deri yüzeyinden görünen ağrılı duruma varis denir.
Ailesinde varis olanlar, kilolu olup hareketsiz bir yaşam geçirenler, östrojen hormonu kullananlar, günlük hayatında 5 cm den uzun topuklu ayakkabı giyen bireyler ve zorlu hamilelikte varis hastalığı oluşum riski fazladır.
Varise İyi Gelen Yiyecekler
İlerlediğinde şişlik yapan ve çok ağrı veren bu durumun etkilerini beslenmenizi aşağıdaki gibi düzenleyerek azaltabilirsiniz.
- Damar sağlığının beslenme ile ilişkisi vardır. Bu yönde beslenmenin zenginleştirilmesi varis oluşumunu veya etkilerini azaltacaktır.
- Maalesef ki, damar içinde biriken hayvansal kaynaklı yağlardan uzak durmak, minimumda tutmak gerekiyor.
- Lif yönünden zengin beslenme yapılmalı. Kompleks karbonhidratlarla beraber (tam tahıllı mamulleri yulaf, esmer pirinç, patates, kinoa gibi) günde toplam 5 porsiyon meyve-sebze tüketin. Kuru baklagiller haftalık beslenmenizde mutlaka bulunsun.
- En önemlisi SU! Vücudumuzun çalışması, kan akışkanlığı sağlamak ve damar elastikiyeti için (kilo x 30) formülü sonucu ml cinsinden ihtiyacınız olan suyu (2-2,5 lt) her gün düzenli tüketin.
- Basit karbonhidratları (beyaz şeker ve içeren tüm gıdalar, beyaz un ve mamuller, pirinç gibi), alkol, sigara, kahveyi oldukça kısıtlayın.
- Genel vücut sağlığımızın askerleri olan antioksidan bileşikler, damar yapısını korumada da etkili. Antioksidan içeriği en yüksek çay olan YEŞİL ÇAYI günde 2 kez için. Antioksidan gücü en yüksek olan kırmızı-mor-mavi meyve ve sebzelerden birkaçını her gün tüketin. (kiraz ve böğürtlen başta olmak üzere -> mürdüm eriği, yaban mersini, siyah kuş üzümü, kuru üzüm, kırmızı erik, nar, mor havuç, mor lahana, patlıcan, domates, elma, pancar, kırmızı biber, çilek, frambuaz, vişne ve siyah dut) Ekstra olarak ananas tüketimi de damar açıcı etki sağlar.
- Tıpkı antioksidanlar gibi C ve E vitamini ile çinko minerali de damar yapısı için önemlidir. Bu konuda portakal, mandalina, greyfurt gibi meyveleri beyaz kısmıyla beraber yemek çok etkilidir. Varisin var olduğu bireylere her gün 1 kivi tüketimi önerilir. Sarı-turuncu meyve sebzeler C ve E vitamininden oldukça zengindir. Çiğ kuru yemiş tüketerek te çinko alabilirsiniz.
- Her durumda olduğu gibi varisle yaşamda da DENGELİ BESLENME ŞART! Fazla kilonuz varsa size uygun doğru beslenme ile en kısa zamanda fazla kilolarınızdan kurtulun. İdeal kilonuza erişince kilonuzu korumak adına dengeli ve doğru beslenmeyi diyetisyeniniz yardımıyla öğrenip (yani benimle 😉 ) davranış değişikliği sağlayarak ömür boyu devam ettirin.
- Fazla tuzu kesin. (konserve gıdalar, pizza, sosis, salata sosları, makarna sosları, soya sosu, turşu, tuzu çıkarılmadan yenen zeytin ve peynir, kavrulmuş ve tuzlanmış kuru yemişler, cips ve benzeri atıştırmalıklar gibi) Fazla tuz hücreler arası su tutulumunu artırdığından (ödem) varis durumunu daha da kötüye götürecektir. Günde toplam 1 silme çay kaşığı tuz ideal miktardır.
- Sofra şekeri kullanımını bırakın. Özellikle fazla tuz ve şeker içeren abur cubur ve fast food besinlerden uzak yaşayın.
- Taze zencefil, soğan, sarımsak ve düzenli yağlı balık tüketimi (omega-3 kaynakları) varis tedavisine destektir.
Bacakta Varis Tedavisi
- Varis oluşumunu önlemenin en güzel yolu bol hareket Tempolu yürüyüş, bisiklet sürme, yüzme gibi düzenli ve sürekli yapılacak bir spor aktivitesi varis oluşum riskini azaltacaktır.
- Uzun süre sabit oturmayın. Masa başı çalışıyorsanız yarım saat veya en fazla saat başı yerinizden kalkıp hareket edin, yürüyün, merdiven kullanın. Uzun süre ayakta da kalmayın.
- Her akşam bacaklarınızı buz gibi soğuk su ile yıkayın, masaj yapın. Soğuk damarları büzeceğinden damar içinde biriken kanın ilerlemesini sağlayacaktır.
- Banyo ya da bacaklarınızı yıkadıktan sonra kaliteli nemlendirici bir kremle masaj yaparak cildinizi nemlendirin. Varis bölgesinde incelen deri enfeksiyona yatkınlık gösterir.
- Bacaklarınızı yıkadıktan sonra dinlenirken, tv izlerken en az 20 dk ayaklarınızı yüksekte tutun. Hiç olmuyorsa uyurken ayaklarınızın altına yüksekte kaması için yastık koyun.
- Fazla kilonuz varsa en kısa zamanda ideal kilonuza ulaşın. (bunun için bana ulaşabilirsiniz 😉 )
- Çok sıcak su ile banyo yapmayın. Soğuğa yakın ılık su en ideali. Kaplıca suyuna girmek, sauna ve güneşlenmek te olumsuz etkileyebilir.
- Çok dar kıyafetler, korse, sıkı kemerden kaçının. Bacak bacak üstüne atmayın. Babet veya çok yüksek topuklu ayakkabı giymeyin. 2-5 cm arası topuk varis için idealdir.
- Varisinizin türüne ve durumuna göre varis çorabı kullanabilirsiniz. Ama buna doktorunuz karar vermeli. Yanlış varis çorabı kullanımı durumu daha kötü yapabilir.
Varis şikayetiniz varsa vakit kaybetmeden doktora başvurun ki durumuna uygun olan gerekli tedavi başlasın. İlerlemiş varislere yukarıda bahsettiklerim etkili olmayabilir, cerrahi girişimler gerekebilir. İhmale gelmez 😉
Diyetisyen Fazile Yılmaz
Selülit Nedir Nasıl Oluşur? makalemi okumak için tıklayınız!
