Gut Hastalığında Beslenme

Gut hastalığında beslenme önem kazanmaktadır. Çünkü gut hastalığı özellikle proteinlerin metabolize edilmesi sırasında gerekli olan pürin metabolizmasının bozukluğu sonucu ortaya çıkar. Pürin metabolizmasının bozukluğu nedeni ile vücutta seviyesi artan ürik asit, ürat kristalleri şeklinde genellikle ayak baş parmağı olmak üzere kulak kepçesi, diz, dirsek, topuk gibi eklemlerde birikir. Bu birikme sonucu şiddetli ağrı, iltihap ve kemik erozyonları oluşur.

Genellikle şişman ve alkol tüketen kişilerde görülen Gut atakları, doktor kontrolünde ilaç tedavisi ile beraber beslenmede yapılacak değişikliklerle azaltılabilir. Pürinden sınırlı beslenme ve ürik asidin vücuttan atılması için bol su tüketimi çok önemlidir.

Gut Hastalığında Beslenme

Gut Diyeti

Pürinden-Ürik Asitten Sınırlı Beslenme Yapılmalı

Pürinden sınırlı beslenme, tamamen yasak, sınırlı miktarda önerilen ve serbest olmak üzere 3 grup şeklinde düzenlenir.

Yasak Olan Besinler

• Tam yağlı süt ve peynir
• Et-tavuk suyundan yapılmış yemekler ve çorbalar
• Karaciğer, beyin, kalp, böbrek, dil, dalak, işkembe, kokoreç gibi her türlü sakatat
• Av ve kümes hayvan etleri
• Alkollü içecekler
• Salam, sucuk, sosis, pastırma gibi işlenmiş et ürünleri
• Yağda kızartmalı her türlü yemek, hamur işi
• Ceviz, fındık gibi kuru yemişler
• Midye, karides, havyar, istiridye gibi kabuklu deniz hayvanları ve hamsi, sardalya gibi küçük balıklar
• Çavdar, esmer unlu, tam tahıllı, yulaflı ekmekler ve krakerler
• Boza, maya ve maya içeren ürünler
• Hazır meyve suyu, kola gibi meşrubatlar
• Pasta, çikolata, kaymak, krema, mayonez, tahin, tahin helvası gibi çok yağlı besinler
• Tereyağı, kuyruk yağı, iç yağı, margarin gibi hayvani ve katı yağlar
• Hazır çorbalar gibi içeriği net bilinmeyen hazır gıdalar
• Yağda pişmiş yumurta
• Konserve ve salamura besinler

Sınırlı Tüketilmesi Gereken Besinler

• Yağsız dana, sığır, kuzu eti, tavuk, hindi, balık = 2 köfte büyüklüğü kadar (60 gram)
• Nohut, kuru fasulye, mercimek (kuru baklagiller), bulgur = 6-7 yemek kaşığı (60 gram)
• Karnabahar, ıspanak, pazı, brokoli, brüksel lahanası, semizotu = 5 yemek kaşığı (200 gram)
• Bezelye, kuşkonmaz, mantar = 2 yemek kaşığı (50 gram)

Serbest Besinler

• Kaymağı alınmış az yağlı-yağsız süt, yoğurt, peynir
• Rafadan veya tam haşlanmış yumurta
• Mısır ekmeği, beyaz ekmek, pirinç, makarna, mısır, erişte, kuskus, leblebi, kestane, yufka, tarhana, şehriye, patates
• Sınırlı önerilen sebzeler hariç diğerleri serbesttir
• Günde 1 yemek kaşığı ayçiçeği, mısır gibi bitkisel sıvı yağlar ve 1 yemek kaşığı zeytinyağı veya 5 adet zeytin
• Meyveler, ev yapımı meyve suları
• Çay, kahve, soda, maden suyu
• Tüm baharatlar, sirke, tere, dereotu, maydanoz, limon
• Reçel, bal, kek, jöleli tatlılar, muhallebi, sütlaç, dondurma (kilo alımına neden olmaması için haftada 1 porsiyon)

Gut Hastalarına Öneriler

• Günde mutlaka en az 12 bardak (2,5 litre) su içiniz.
• 3 ana 2-3 ara öğün olarak 5-6 öğün şeklinde düzenli beslenme yapınız.
• Alkol kullanmayınız.
• Serbest sebzelerin ve meyvelerin kabuklarını soymayarak posa tüketimini artırınız.
• Yemekleri az yağlı yapınız.
• Sınırlı besinleri mutlaka önerilen miktarda (yanında yazan) tüketiniz.
• Haftada 2-3 kez izin verilen kadar balık tüketiniz.
• İdeal kilonuz koruyunuz. Fazla kilonuz varsa diyetisyen eşliğinde doğru beslenme ve egzersizle ideal kilonuza ininiz.

Diyetisyen Fazile Yılmaz