Sağlıklı ve Dengeli Beslenme


Sağlıklı ve Dengeli Beslenme
Diyetisyen Fazile Kategori: Makaleler
Paylaş:

Beslenme genellikle düşünüldüğü üzere açlığı bastırmak, karnı doyurmak değil; büyüme, yaşamın sürdürülmesi, sağlığın korunması için gerekli olan besin öğelerinin vücuda alınması ve kullanılmasıdır. Bu davranış bilinçli olarak yapılmalı, besinler yeterli miktarlarda, uygun zamanlarda alınmalı, yani sağlıklı ve dengeli beslenme uygulanmalıdır.

İnsan yaşamı boyunca 50’ye yakın besin öğesine ihtiyaç duyar. Bu gereksinimler karşılanmadığında yetersiz beslenme; gereğinden fazla alındığında ise yağ olarak depolama arttığından dengesiz beslenme oluşur. Bu kişilerde;

  • Ağır ve isteksiz hareketler,
  • Aşırı zayıflık ya da şişmanlık durumu,
  • Kuru, cansız, sağlıksız cilt,
  • Sık sık baş ağrısı, halsizlik, değişken moral durumu,
  • Bazı besin öğelerinin eksiliğine veya fazlalığına bağlı çeşitli sağlık sorunları görülür.

**Dengenin sağlanabilmesi için sağlıklı ve dengeli beslenme konusunda eğitim ile bilinçlenme sağlamalıdır.

Optimum sağlık için çocuk, genç, yetişkin, yaşlı yaşamın her döneminde yeterli ve dengeli beslenme yapılmalıdır. Hastalık riskini en az, sağlık düzeyinin en yüksek seviyede kalması için;

  • Yeterli ve dengeli beslenme,
  • Düzenli fiziksel aktivite,
  • Stresle etme yöntemleri geliştirme,
  • Sigarasız ve alkolsüz yaşam,
  • Düzenli sağlık kontrolü yaptırmak şarttır.

Sağlıklı ve Dengeli Beslenme

Akdeniz Beslenmesi

  • Daha az kolesterol daha çok sağlıklı yağlar (omega-3) ve besin lifi almayı hedefler.
  • Kalp damar rahatsızlıkları riskini azaltıcı, Diyabet ve Kanserden koruyucu etkidedir.

Yeterli ve Dengeli Beslenme Nedir

Besinler besleyici değerlerine göre 5 ana gruba ayrılırlar. Bunlar;

  1. Süt Grubu (süt, yoğurt, peynir, çökelek vb)
  2. Et Grubu (büyük baş kümes ve av hayvan etleri, yumurta, kuru baklagiller vb)
  3. Tahıl Grubu (ekmek, pirinç, bulgur, makarna, mısır, patates, tarhana, çorba, börek vb)
  4. Sebzeler ve Meyveler
  5. Yağlar (hayvansal ve bitkisel yağlar, kuru yemişler vb) ve Şekerler (sofra şekeri, reçel, bal, pekmez vb) şeklindedir.

Yeterli ve dengeli beslenme, bu 5 gruba ayrılan besinlerin yeterli miktarlarda tüketimi ile sağlanır. Önerilen tüketim miktarları bireyin yaş, cinsiyet, sağlık durumu, fiziksel aktivite düzeyi gibi birçok kritere göre değişiklik gösterdiğinden size özel en doğru beslenme programı için diyetisyenlere danışınız. J

Sağlıklı Beslenme Önerileri

  • Boyunuza, yaşınıza uygun ideal kilonuzda olun ve bu kiloyu koruyun.
  • Günde toplam en az 5 porsiyon olacak şekilde taze sebze ve meyve tüketin.
  • Susuzluğunuzu dindirin. Günde en az 8-10 bardak olmak üzere bol su için.
  • Kahvaltı yapmadan güne başlamayın.
  • Tam tahıllı ürünleri tüketmeyi alışkanlık edinin.
  • Beslenmenizde tuzu, doymuş yağı (etin yağı, tavuğun derisi, yağlı süt grubu besinler, tereyağ, margarin, kek bisküviler, krema, hindistan cevizi yağı, palm yağı gibi) ve şekeri (sofra şekeri içeren tüm besinler, reçel, bal) en aza indirin. Yağsız et türleri, yağsız-yarım yağlı süt grubu besinleri tercih edin.
  • Daha fazla balık (uskumru, palamut, somon, ton balığı, sardalya, hamsi gibi), kuru yemiş gibi sağlıklı yağ kaynaklarını tüketin.
  • Öğünlerinizde 5 besin grubunu bulundurarak besin çeşitliliği sağlayın.
  • Daha fazla besin lifi (posa) için sebze, meyve, tam tahıl tüketimini artırın.
  • Şekerli yiyeceklerden, şerbetli tatlılardan ve meşrubatlardan kaçının.
  • Daha hareketli yaşayın. Ömür boyu yapabileceğiniz düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı edinin.
  • Sigara, alkol, tütün kullanımı gibi sağlığı olumsuz etkileyen alışkanlardan uzak kalın.
  • Alış veriş yaptığınız her besin için etiket okuma alışkanlığı kazanın. Bu şekilde kalori ve besin değeri karşılaştırması yapabilirsiniz. Son kullanım tarihlerine dikkat ederek güvenli gıda tüketimi sağlayın.
  • Şekerli ve nişastalı besinlerin dişlere zarar vermemesi için günde 2 kez florürlü diş macunu ile dişlerinizi fırçalayın. Şekersiz sakız çiğnemek dişleri temiz tutmaya yardımcı olur.
  • Besinlere yargılarla yaklaşmayın. Yediklerinizden zevk alın. Yemekleri yavaş yiyin, her yiyeceğin tadına varın. Bizim için yaratılan bunca nimet için şükredelim… 🤗

Sağlıklı Ömürler.. 🙂

Diyetisyen Fazile Yılmaz

Yazı hakkında görüşlerinizi belirtmek istermisiniz?

fazile yılmaz logo
Fazile Yılmaz

İstanbul doğumlu olan Fazile Yılmaz, ortaokul yıllarından beri hayali olan diyetisyenlik mesleği için 2010-2014 yıllarında İstanbul Medipol Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik bölümünü bitirmiş, Diyetisyen unvanı alarak mezun olmuştur.


Beslenme Günlüğü

beslenme günlüğü